Mag je een foto die je hebt gevonden op het internet gebruiken? Foto’s kunnen auteursrechtelijk beschermd zijn. Sommige bedrijven delen boetes uit voor het gebruik. In dit artikel lees je wat het auteursrecht is, wanneer je een foto mag gebruiken en wat je bovendien kan doen tegen een vordering tot schadevergoeding.
Wat is auteursrecht?
Het auteursrecht is het recht van een maker van een werk om te bepalen hoe, wanneer en waar dat werk wordt openbaargemaakt of verveelvoudigd. Bij een foto is de maker, en dus meestal de auteursrechthebbende, de fotograaf.
Online een foto gebruiken zonder toestemming van de maker is in strijd met het auteursrecht. De maker kan een vergoeding vragen voor het gebruik. Hij kan bovendien, als hij schade heeft geleden door het gebruik, een schadevergoeding vragen.
Veel mensen denken dat een schadevergoeding vragen hetzelfde is als het uitdelen van een boete: dat is niet zo. Voor het gemak wordt in dit artikel wel soms gesproken van een ‘boete’ wanneer eigenlijk een schadevergoeding wordt bedoeld.
Wanneer mag je een foto gebruiken? (Auteursrechtvrije foto’s)
Als je toestemming hebt van de maker, kan je de foto gebruiken zonder vervelende gevolgen. Let wel op: je kan de foto alleen gebruiken voor hetgeen waar de maker toestemming voor gaf!
Er zijn ook foto’s waar geen auteursrecht op rust. Deze kun je zonder zorgen gebruiken. Ben je op zoek naar een geschikte auteursrechtvrije foto? Kijk dan op sites die deze aanbieden zoals Pixabay en Pexels. Het downloaden van afbeeldingen op deze websites is gratis en de afbeeldingen mogen ook commercieel gebruikt worden.
Wat kan je doen als je een boete krijgt voor het gebruiken van een foto zonder toestemming?
Heb je een brief ontvangen met daarin een vordering tot schadevergoeding? Geen paniek! Dit kun je doen:
1. Haal de foto in kwestie offline
2. Betaal niet klakkeloos het (te hoge) bedrag.
In de brieven wordt meestal het verzoek gedaan om alsnog een licentie aan te schaffen voor het gebruik van de foto. Ook wordt een schadevergoeding in rekening gebracht. Betaal deze bedragen niet zomaar: vaak valt er te onderhandelen over de hoogte van het bedrag en soms is de vordering tot schadevergoeding onterecht!
Let op: Als de brief stelt dat de geleden schade gelijk is aan een aantal keer de gebruikelijke licentievergoeding, klopt dat vaak niet! De Nederlandse rechter heeft bepaald dat een benadeelde niet een hogere schadevergoeding kan krijgen dan de écht door hem geleden schade. Het gaat dus om de vraag welke schade een auteursrechthebbende werkelijk heeft geleden doordat jij zijn foto zonder toestemming hebt gebruikt. Een constructie waarbij een paar keer de licentievergoeding wordt gevraagd, is nattevingerwerk en past dus niet bij het Nederlandse recht.
3. Schakel hulp in als je er zelf niet uitkomt.
Mocht je toch in een vervelende situatie terecht zijn gekomen wegens het gebruik van een foto zonder toestemming, neem dan contact op met Esmée Piening.
Esmée Piening
Advocaat