De handelsnaam is de naam waarmee een ondernemer of een onderneming naar buiten treedt. Voor ondernemers is het erg aantrekkelijk een handelsnaam te kiezen die omschrijft welke diensten het bedrijf aanbiedt. Denk hierbij aan Bloemenwinkel BV voor een onderneming die bloemen verkoopt of Fietsenwinkel.nl voor een onderneming die fietsen verkoopt. We noemen dit een omschrijvende of beschrijvende handelsnaam. Maar wat is het gevaar van deze ‘beschrijvende’ handelsnaam? Wordt deze beschermd door een intellectueel eigendomsrecht? Jeroen Sprangers legt het uit.
Een handelsnaam beschermt tegen verwarring
Artikel 5 Hnw verbiedt een onderneming het voeren van een handelsnaam die eerder door een andere onderneming is gebruikt. Dit artikel beoogt tegen te gaan dat het publiek ondernemingen met elkaar verward. De ondernemer die de handelsnaam als eerst voerde kan bij een inbreuk een andere onderneming vragen om te stoppen met het voeren van de naam.
Wordt de puur beschrijvende handelsnaam dan ook beschermd? Is het dus zo dat ‘Bloemenwinkel BV’ uit Groningen in strijd met de Handelsnamenwet handelt als er al eerder een ‘’Bloemenwinkel BV’’ bestond in Amsterdam?
Weinig bescherming voor puur beschrijvende handelsnaam
In het Parfumswinkel-arrest oordeelde het Hof Den Haag dat puur beschrijvende handelsnamen vrij voor gebruik moeten blijven voor ondernemers. Het zou bijvoorbeeld apart zijn dat als een onderneming in Winschoten zich ‘Bloemenwinkel BV’ noemt, zij een alleenrecht krijgt op deze handelsnaam in de regio of zelfs in heel Nederland. Dit zou voor een bloemenverkoper in Den Haag betekenen dat zij de handelsnaam ‘Bloemenwinkel BV’ niet mag gebruiken. De rechter heeft dergelijke situaties willen tegengaan.
Puur beschrijvende handelsnamen worden daarom alleen beschermd als er naast verwarring ook sprake is van iets anders. Allereerst kan er sprake zijn van bijkomende omstandigheden waardoor de handelsnaam toch bescherming krijgt. Daarnaast kan de handelsnaam beschermd worden wanneer deze is ingeburgerd of deze heel origineel is.
Bijkomende omstandigheden
- Key-Light vs. We-Light
De rechter oordeelt hier dat We-Light onrechtmatig handelt. Zij besloot hiertoe doordat de handelsnamen wat betreft het gehoor op elkaar lijken. Daarnaast was er sprake van onrechtmatige concurrentie: de eigenaar van We-Light was voormalig werknemer bij Key-Light. In de periode van 15 jaar waarin hij werkzaam was, had hij een omvangrijk klantenbestand opgebouwd. Daardoor zou er voor relaties verwarring kunnen ontstaan tussen We-Light en Key-Light. - mesologiezwolle.nl vs. mesologie-zwolle.nl
Hier stond eiser met domeinnaam mesologiezwolle.nl tegenover gedaagde die mesologie-zwolle.nl als domeinnaam voerde. In dit kort geding bepaalde de rechter dat er sprake was van bijzondere omstandigheden. In zijn oordeel betrok hij ten eerste de volledig identieke domeinnaam, de aard van de onderneming en de plaats van vestiging. Ook werd het risico op het lekken van persoonsgegevens en verstoorde communicatie meegenomen door de rechter. Dit alles leidde ertoe dat de rechter in dit geschil bijkomende omstandigheden constateerde. Mesologie-zwolle.nl handelde dus onrechtmatig en moest exploitatie van haar website staken.
Inburgering of grote originaliteit handelsnaam
Bij inburgering zal de handelsnaam in de gehele Benelux bekend moeten zijn. Je toont dit aan met een marktonderzoek waarbij het deskundigen het marktaandeel van de betrokken partij onderzoeken. Is onderneming ‘Bloemenwinkel BV’ uit Amsterdam een bekend bedrijf dat al decennia actief is op de markt en een gigantisch marktaandeel heeft dan zou het voeren van de handelsnaam ‘Bloemenwinkel BV’ door een jonge ondernemer uit Groningen strijdig zijn met de Handelsnaamwet.
Bij de tweede situatie moeten we denken aan een beschrijvende naam die een grote creativiteit vertoont zoals Kleertjes.com. Vaak zal een naam met grote creativiteit echter niet louter beschrijvend zijn. Voor de praktijk is de tweede situatie dan ook minder van belang.
Tips voor ondernemers
Een beschrijvende handelsnaam biedt weinig bescherming. Als ondernemer moet je dus een afweging maken tussen de voordelen van een beschrijvende handelsnaam enerzijds en de slechte bescherming anderzijds.
Heb je een vraag over het handelsnamenrecht? Wil je bijvoorbeeld weten of iemand een inbreuk maakt op je recht? Of wil je weten binnen welke grenzen je geen inbreuk maakt op andermans recht? Neem dan vooral even contact met mij op.
Jeroen Sprangers
Advocaat & curator