Veel bouwzaken gaan over de vergoeding van het meerwerk. In de wet is bepaald dat een aannemer moet waarschuwen voor een prijsverhoging bij meerwerk. Tenzij de opdrachtgever de prijsverhoging uit zichzelf had moeten begrijpen. Dan hoeft de aannemer niet (expliciet) te waarschuwen voor een prijsverhoging. Wat in de rechtspraak lange tijd onduidelijk was, was of de aannemer bij meerwerk (vooraf) concreet inzage moest geven in de prijsverhoging. Was de enkele mededeling dat het werk extra zou kosten voldoende, of moest het meerwerk vooraf gespecificeerd worden? Vorig jaar heeft de Hoge Raad hier duidelijkheid over gegeven. In het voordeel van de aannemer!
Waar gaat deze zaak over meerwerk bij de Hoge Raad over?
In deze zaak had de aannemer met de opdrachtgever een overeenkomst gesloten voor het maken van raatliggers (stalen hoofdliggers met raatvormige openingen) voor de vaste prijs van € 9.000. De aannemer vroeg na het verstrekken van de opdracht vervolgens aan de opdrachtgever of verdere bewerkingen gewenst waren. Hierop stuurde de opdrachtgever een verdere detaillering van de raatliggers toe waar de aannemer mee aan de slag is gegaan. Over de kosten werd uiteraard niet meer gesproken.
De aannemer stuurde uiteindelijk een factuur van € 42.564,36 voor de werkzaamheden. De opdrachtgever weigerde deze vervolgens te betalen omdat hij de factuur onredelijk hoog vond. De opdrachtgever was er weliswaar bewust van geweest dat hij ‘iets’ zou moeten bijbetalen, maar hij niet gerekend op een factuur van bijna vijf keer zoveel. Hij was daar ook niet voor gewaarschuwd!
En toen?
De vraag die in deze zaak speelde was: had de aannemer vooraf inzage moeten geven in de concrete prijsverhoging? Zoals gezegd werd voorheen in de rechtspraak over deze vraag nogal wisselend gedacht. Zo oordeelde het Hof in bijvoorbeeld deze zaak dat de aannemer zijn waarschuwingsplicht niet was nagekomen omdat ‘geen reëel inzicht is verschaft in de omvang van de concreet te verwachten meerkosten’. In die zaak kon de aannemer fluiten naar zijn centen.
De Hoge Raad heeft zich vorig jaar gebogen over deze rechtsvraag en duidelijkheid gegeven. Als een opdrachtgever is gewezen op een prijsverhoging óf als de opdrachtgever de prijsverhoging uit zichzelf had moeten begrijpen, dan is het vervolgens aan de opdrachtgever zelf om navraag te doen over de concrete omvang van de prijsverhoging. De waarschuwingsplicht van de aannemer is met deze uitspraak beperkt terwijl van de opdrachtgever een actievere houding wordt verwacht.
Conclusie ten aanzien van de waarschuwingsplicht bij meerwerk
Als de opdrachtgever om wijzigingen of toevoegingen vraagt en hij redelijkerwijs ook wel kan begrijpen dat dat allemaal niet kosteloos kan, dan is het aan de opdrachtgever om navraag te doen over de hoogte van kosten. Dit ligt niet (meer) bij de aannemer. Desondanks raad ik wel aan om meerwerk alsnog zo concreet mogelijk te omschrijven en vast te leggen. Discussies gaan immers net zo vaak over de omvang van de opdracht en daarmee vaak ook het meerwerk. Het duidelijk vastleggen van het meerwerk voorkomt hoe dan ook later discussie.
Heb je een vraag over de vergoeding van het meerwerk of over een andere bouwrecht gerelateerd onderwerp? Bel of mail dan gerust.
Mirjam Talsma
Advocaat