Ook zonder te produceren kan de merkhouder aansprakelijk zijn voor een productgebrek.
Veel ondernemers laten hun producten maken door fabrikanten, waarbij ze de fabrikant hun merk (alvast) laten aanbrengen op het product. Een recent arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: ‘het Hof’) maakt duidelijk dat hier risico’s aan verbonden zitten. [1]
Het Hof oordeelt namelijk dat een merkhouder – ook zonder dat hij iets met het productieproces van doen heeft -, aansprakelijk kan zijn voor schade aan zaken en/of mensen, indien het product een gebrek bevat.
Of je dit kunt voorkomen? Ik bespreek het hieronder!
Casus: productgebrek in koffiezetapparaat veroorzaakt woningbrand
De zaak speelt zich af in Finland, waar een woning volledig afbrandde. Bij het onderzoek naar de oorzaak van de brand, werd vastgesteld dat de brand veroorzaakt was door het nieuwe (twee dagen oude!) Philips Saeco koffiezetapparaat van de bewoner.
Het koffiezetapparaat in kwestie is in Roemenië geproduceerd door Saeco International Group (hierna: Saeco), een dochteronderneming van Koninklijke Philips (hierna: Philips). Op de doos van het in Finland verkochte apparaat waren de tekens (merken) van zowel Philips als Saeco te zien.
De verzekeraar van de bewoner stelt Philips aansprakelijk voor het productgebrek en verzoekt haar de geleden schade te vergoeden. Philips wijst haar aansprakelijkheid van de hand. het feit dat zij niet de producent van het product is.
De producent of de merkhouder aansprakelijk voor productgebrek?
Verschillende Finse rechters buigen zich over de vraag of Philips als merkhouder, niet zijnde de producent, tot schadevergoeding op basis van productaansprakelijkheid verplicht kan worden. Zij komen tot verschillende conclusies, waarna de Korkein oikeus (hoogste rechter in burgerlijke zaken in Finland) deze vraag voorlegt aan het Hof van Justitie van de Europese Unie.
Ook de merkhouder is aansprakelijk voor schade
Het Hof oordeelt dat een merkhouder, die zijn merk (of een ander onderscheidingsteken) aanbrengt of aan laat brengen op een product(doos), zich als producent presenteert. Daarmee wekt hij de indruk dat hij betrokken is bij het productieproces, ofwel daar de verantwoordelijkheid voor draagt. Ditzelfde geldt voor het toestaan dat zijn merk wordt aangebracht. Slechts dit (laten) aanbrengen van het merk, maakt dat de merkhouder als “producent” in de zin van artikel 3, lid, van richtlijn 85/374 kan worden beschouwd. Dit heeft tot gevolg dat een claim bij de merkhouder kan worden ingesteld.
Het aanbrengen van het merk maakt dat het product (vanwege de bekendheid daarvan) aantrekkelijker wordt voor de consument. Dat rechtvaardigt dat de merkhouder als tegenprestatie aansprakelijk kan worden gesteld voor het gebruik, aldus het Hof.
Bovendien is de gedachte achter de wet dat de consument ontlast moet worden van de verplichting om de werkelijke producent te achterhalen, voordat hij zijn schadevordering kan indienen. Om die reden heeft de onderlinge verdeling van aansprakelijkheden voor de consument geen gevolgen.
Onderlinge aansprakelijkheid
De aansprakelijkheid van de merkhouder tegenover de consument, zegt dus niets over de onderlinge aansprakelijkheid tussen de merkhouder en bijvoorbeeld de producent(en) of de importeur. Daarom doen zij er goed aan hun onderlinge aansprakelijkheid contractueel te regelen. Door middel van contractbepalingen kan vastgesteld worden wie uiteindelijk de schade dient te vergoeden in het geval van een productgebrek.
Heb je een vraag over de uitspraak of wil jij als merkhouder weten of jouw import- of productieproces voldoende bescherming biedt tegen claims? Angela kijkt graag met je mee. Neem gerust contact op.
[1] Hof van Justitie van de Europese Unie 7 juli 2022, ECLI:EU:C:2022:536.
Angela Melsen
Advocaat