Wanneer een faillissement wordt uitgesproken maar de boedel geen geld bevat, betaalt het ministerie van Justitie de curator via een speciale garantieregeling. Deze regeling zorgt ervoor dat curatoren hun werkzaamheden kunnen uitvoeren, zelfs als er geen activa zijn om de kosten te dekken. De curator moet wel aan bepaalde voorwaarden voldoen en de juiste procedures volgen om aanspraak te maken op deze vergoeding.
Wat gebeurt er als de boedel geen geld bevat?
Een lege boedel ontstaat wanneer een failliete onderneming of particulier geen of onvoldoende activa heeft om de faillissementskosten te dekken. Dit komt vaker voor dan veel mensen denken, vooral bij kleine ondernemingen of particulieren met hoge schulden.
In deze situaties staat de curator voor een uitdaging. De werkzaamheden moeten uitgevoerd worden, maar er zijn geen middelen om de kosten te dekken. Dit kan leiden tot een patstelling waarbij crediteuren geen uitkering ontvangen en het faillissement niet adequaat afgewikkeld kan worden.
De gevolgen voor het faillissementsproces zijn aanzienlijk. Zonder financiële middelen kan de curator geen onderzoek doen naar mogelijke onregelmatigheden, activa niet te gelde maken en crediteuren niet informeren. Dit zou het hele systeem van faillissementsafwikkeling kunnen ondermijnen als er geen oplossing voor bestond.
Wie is verantwoordelijk voor de betaling van de curator?
De verantwoordelijkheid voor de betaling van curatoren bij lege boedels ligt bij verschillende partijen. In eerste instantie moet de vergoeding uit de boedel zelf komen, maar wanneer dit niet mogelijk is, treedt een vangnetconstructie in werking.
De rechtbank speelt een belangrijke rol bij het vaststellen van het curatorloon. Zij beoordeelt de werkzaamheden en bepaalt welke vergoeding redelijk is. Het ministerie van Justitie heeft vervolgens een garantieregeling ingesteld die ervoor zorgt dat curatoren betaald worden wanneer de boedel ontoereikend is.
Deze regeling voorkomt dat curatoren weigeren om faillissementen met lege boedels af te wikkelen. Het waarborgt de continuïteit van het faillissementssysteem en beschermt zowel de belangen van crediteuren als die van de gefailleerde.
Hoe werkt de garantieregeling voor curatoren?
De garantieregeling functioneert als een vangnet voor curatoren die werken aan faillissementen zonder activa. Om aanspraak te maken op deze regeling moet de curator eerst vaststellen dat de boedel daadwerkelijk ontoereikend is.
De aanvraagprocedure begint met een verzoek aan de rechter-commissaris. Deze beoordeelt of aan alle voorwaarden is voldaan:
- De curator heeft alle mogelijke activa onderzocht
- Er zijn geen verhaalsmogelijkheden meer
- De werkzaamheden zijn noodzakelijk en redelijk
- De curator heeft zich gehouden aan de geldende richtlijnen
Na goedkeuring door de rechter-commissaris wordt het verzoek doorgestuurd naar het ministerie van Justitie. Zij toetsen nogmaals of aan alle voorwaarden is voldaan en kennen vervolgens de vergoeding toe. Dit proces kan enkele maanden duren, waardoor curatoren soms lang op hun geld moeten wachten.
Wat zijn de kosten van een curator en hoe worden deze berekend?
De kosten van een curator bestaan uit twee hoofdcomponenten: het salaris en de verschotten. Het salaris is de vergoeding voor de geleverde werkzaamheden, terwijl verschotten de directe kosten zijn die de curator maakt, zoals reiskosten, portokosten en kosten voor externe adviseurs.
De berekening van het curatorloon volgt de Recofa-richtlijnen, die landelijk zijn vastgesteld. Deze richtlijnen bepalen:
- Een uurtarief dat varieert afhankelijk van de complexiteit van het faillissement
- Een maximum aantal uren voor standaardwerkzaamheden
- Extra vergoedingen voor bijzondere omstandigheden
- Een staffel voor de hoogte van de gerealiseerde opbrengst
Verschillende factoren beïnvloeden de hoogte van het uiteindelijke curatorloon. De complexiteit van het faillissement speelt een grote rol, net als het aantal crediteuren, de aanwezigheid van personeel en de noodzaak van juridische procedures. Bij een lege boedel wordt gekeken naar de redelijkheid van de bestede tijd in verhouding tot de omstandigheden.
Kan een curator weigeren om een faillissement af te wikkelen?
Een curator kan in principe niet weigeren om een toegewezen faillissement af te wikkelen, ook niet bij een lege boedel. De benoeming door de rechtbank creëert een verplichting die de curator moet nakomen binnen het kader van het insolventierecht.
Er bestaat wel de mogelijkheid om opheffing van het faillissement te verzoeken wegens gebrek aan baten. Dit gebeurt wanneer zelfs de meest basale werkzaamheden niet uitgevoerd kunnen worden zonder enig vooruitzicht op activa. De rechter-commissaris beoordeelt dan of voortzetting zinvol is.
Curatoren genieten bescherming binnen het systeem door de garantieregeling. Dit betekent dat zij niet het risico lopen onbetaald te blijven, mits zij volgens de regels werken. Deze bescherming is essentieel voor het functioneren van het faillissementssysteem en zorgt ervoor dat ook complexe of onaantrekkelijke faillissementen professioneel worden afgewikkeld.
Belangrijke aandachtspunten bij faillissementen zonder activa
Voor alle betrokkenen bij een faillissement zonder activa zijn er belangrijke punten om rekening mee te houden. Crediteuren moeten zich realiseren dat zij waarschijnlijk geen uitkering zullen ontvangen, maar hebben wel recht op informatie over de afwikkeling.
Debiteuren behouden bepaalde rechten, ook in een lege boedel:
- Recht op een zorgvuldige afwikkeling van het faillissement
- Toegang tot informatie over de voortgang
- Mogelijkheid tot het indienen van een schuldsaneringsverzoek
- Bescherming tegen onredelijke handelingen
Praktische tips voor belanghebbenden omvatten het tijdig aanmelden van vorderingen, het bewaren van alle relevante documentatie en het actief communiceren met de curator. Ook al levert een lege boedel geen uitkering op, een correcte afwikkeling blijft belangrijk voor alle partijen.
Het is verstandig om bij complexe situaties rondom faillissementen professioneel advies in te winnen. Vooral wanneer er vragen zijn over aansprakelijkheid, mogelijke activa of de rechten en plichten van betrokkenen, kan deskundige begeleiding het verschil maken. Wij helpen u graag verder met al uw vragen over faillissementen en de juridische aspecten daarvan. Neem gerust contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek over uw specifieke situatie.