Het eigendomsvoorbehoud is een manier om goederen te leveren aan een afnemer, zonder dat de eigendom direct overgaat. In deze blog leg ik uit hoe dat werkt.
Hoe werkt een eigendomsvoorbehoud?
Een eigendomsvoorbehoud wil zeggen dat je een product aan een afnemer levert onder voorbehoud van het eigendomsrecht. Je blijft dus nog even eigenaar. De eigendom gaat pas over op de afnemer als deze aan een aanvullende voorwaarde heeft voldaan. Die voorwaarde is bijvoorbeeld het betalen van een factuur. Zolang er (nog) niet aan de voorwaarde is voldaan, is de afnemer nog geen eigenaar.
Met een beroep op een eigendomsvoorbehoud kun je de geleverde producten terughalen als de afnemer niet heeft betaalt.
Algemene voorwaarden
Een eigendomsvoorbehoud is vaak opgenomen in de algemene voorwaarden. Wanneer je deze algemene voorwaarden op de juiste manier van toepassing hebt verklaard en hebt overhandigd (6:234 BW), kan je een beroep doen op het voorbehoud.
Eigendomsvoorbehoud in faillissement
Een faillissement is een algemeen beslag op het vermogen van de persoon die failliet is (de gefailleerde). Omdat de gefailleerde geen eigenaar is van de goederen die onder eigendomsvoorbehoud zijn geleverd, vallen deze goederen niet onder het faillissementsbeslag. Als leverancier kan je het voorbehoud daarom in principe inroepen tegen de curator.
Soms komt het eigendomsvoorbehoud in gevaar tijdens faillissement
Af en toe komt de uitoefening van eigendomsvoorbehoud tijdens faillissement in gevaar. Dit is bijvoorbeeld het geval als de rechtbank een afkoelingsperiode afkondigt. De curator krijgt dan de tijd om de boedel vast te stellen, zonder dat je als schuldeiser je producten terug kan halen. Je moet dan dus wachten totdat de afkoelingsperiode voorbij is.
Soms mag de curator tijdens de afkoelingsperiode de onder eigendomsvoorbehoud geleverde goederen gebruiken, verbruiken of verkopen. De reden daarvoor heeft te maken met het bereiken van een eventuele doorstart ‘going concern’. Het stil-leggen van een bedrijf verkleint immers de kans dat een doorstart mogelijk is.
Verbruikt of verkoopt de curator de geleverde zaken? Dan moet hij aan de leverancier een schadevergoeding betalen. De vordering die de leverancier krijgt is een boedelvordering. Dat betekent dat hij verder vooraan in de rij staat ten opzichte van de schuldeisers met een concurrente vordering.
Het is ook mogelijk dat de curator de werking van het eigendomsvoorbehoud betwist. Bijvoorbeeld omdat men de goederen niet kan identificeren waardoor er sprake is van oneigenlijke vermenging met producten die wel in de boedel vallen.
Eigendomsvoorbehoud en bodembeslag door de belastingdienst
De Belastingdienst mag zich verhalen op ‘bodemzaken’ van de belastingschuldige. Het gaat dan vooral om inventaris die aanwezig is op de ‘bodem’ – de plaats waar de onderneming wordt uitgeoefend – van de belastingschuldige. Het kan best zo zijn dat er dus bodembeslag wordt gelegd op spullen die onder eigendomsvoorbehoud zijn geleverd. Klik hier voor meer informatie over het bodembeslag.
Tips voor het vestigen van een goed voorbehoud
- Voorkom problemen met identificatie: markeer/sticker producten op een manier waarop men allereerst kan afleiden dat je leverancier bent van de goederen. Daarnaast moet uit de markering/stickers duidelijk blijken bij welke (onbetaalde) factuur de producten horen.
- Zorg er voor dat je de algemene voorwaarden met daarin het voorbehoud op de juiste manier en op tijd hebt overhandigd (6:234 BW)
Hulp nodig?
Benieuwd of jij je eigendomsvoorbehoud goed geregeld hebt? Of heb je een vraag over dit onderwerp? Bel of mail mij dan gerust. Ik help je graag verder.
Jeroen Sprangers
Advocaat & curator