Coronavirus en werkgevers: antwoord op de 6 meestgestelde vragen

Het coronavirus en de overheidsmaatregelen hiertegen roepen bij de werkgever veel verschillende vragen op. Ben je bijvoorbeeld als werkgever verplicht om je werknemers thuis te laten werken? Hoe zit het daarnaast met het doorbetalen van loon? Hoe werkt tot slot de Tijdelijke noodmaatregelen overbrugging voor werkbehoud (NOW)? Deze blog geeft antwoord op de 6 meestgestelde vragen door werkgevers in tijden van coronacrisis.

Ben ik verplicht om mijn werknemers thuis te laten werken?

Nee. Het kabinet heeft de werkgevers opgeroepen om de werknemers zo veel mogelijk thuis te laten werken, tenminste tot 28 april. Dit is echter geen verplichting.

Wel heeft de werkgever tegenover zijn werknemers een vergaande zorgplicht. Zo moet een werkgever zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving. In het kader van de coronavirus-uitbraak betekent dit dat de werkgever besmettingsgevaar op de werkplek zo veel mogelijk moet voorkomen. Het laten thuiswerken van werknemers is een goede manier om besmettingsgevaar tegen te gaan.

Ook indien je werknemers nog wel naar een centrale werkplek laat komen, kan je voldoen aan de zorgplicht. Dit kan bijvoorbeeld door het nemen van praktische maatregelen. Denk aan het uit elkaar schuiven van werkplekken, het plaatsen van glazen wanden tussen werkplekken, het neerzetten van extra hygiëneproducten en het afzonderlijk laten pauzeren van werknemers. Naast het nemen van praktische maatregelen moet je als werkgever voldoende voorlichting geven en waar mogelijk op de werkplek werknemers herinneren aan speciale voorschriften.

Mag een werknemer weigeren om naar het werk te komen?

Een werknemer mag weigeren om naar het werk te komen als er sprake is van een bepaald gevaar. Hiervan kan sprake zijn wanneer je als werkgever niet voldoende maatregelen hebt getroffen om verdere verspreiding van het coronavirus te voorkomen. Een collega die ziek op het werk rondloopt, kan ook een besmettingsgevaar vormen. Wanneer de werkomgeving weer veilig is, moet de werknemer gewoon naar zijn werk toe gaan.

Mag een werknemer weigeren om naar het werk te komen als kinderopvang niet mogelijk is?

Het kan best zo zijn dat een werknemer vanwege het coronavirus geen kinderopvang kan regelen. De kinderopvang is namelijk tijdelijk alleen maar beschikbaar voor ouders van kinderen die een cruciaal/vitaal beroep hebben. Als het niet lukt om opvang te regelen, kan een werknemer verzoeken om thuis te werken. De werknemer dient zelf voor oplossingen te zorgen en waar nodig met de werkgever in overleg te treden.

Moet ik loon doorbetalen aan een (besmette) werknemer in quarantaine?

Als werkgever moet je loon doorbetalen aan een werknemer die ziek is en daarom in quarantaine zit. Dit geldt ook voor een werknemer die ziek is en in quarantaine zit in het buitenland. De dagen waarop een vakantievierende werknemer ziek is, worden als ziekteverlofdagen aangemerkt en niet als vakantiedagen.

Ook wanneer een werknemer niet ziek is maar wel in quarantaine zit, moet je in beginsel als werkgever de loon doorbetalen. In dat geval mag je de werknemer wel op afstand inzetten. Kan de werknemer zijn normale taken niet op afstand uitvoeren? Dan mag je als werkgever aan de werknemer vragen of hij ander werk wil verrichten. Een dergelijk verzoek moet wel redelijk zijn.

Kan ik een werknemer verplichten om verlof-/vakantiedagen op te nemen?

Een werknemer kan niet worden verplicht om zijn of haar verlof- of vakantiedagen op de nemen. Een werknemer kan wel vrijwillig verlof- of vakantiedagen opnemen.
Wanneer er tijdelijk minder werk beschikbaar is, moet je als werkgever naar andere oplossingen kijken. Een goed voorbeeld is het zo veel mogelijk spreiden van werktijden. Dit moet natuurlijk wel in overleg met de werknemers. Daarnaast kan je als werkgever binnenkort een beroep doen op de noodregeling overbrugging voor werkbehoud. Het UWV streeft er naar om vanaf 6 april de aanvragen in behandeling te nemen.

Wat staat er in de Tijdelijke noodmaatregelen overbrugging voor werkbehoud (NOW)?

De Regeling werktijdverkorting is met ingang van 17 maart 2020 gestopt. Deze is vervangen door de Tijdelijke noodmaatregelen overbrugging voor werkbehoud (NOW). Een werkgever die omzetverlies heeft vanwege het coronavirus, kan met deze regeling tegemoet worden gekomen in de loonkosten.

De NOW-regeling is op 31 maart 2020 gepubliceerd, en geldt met terugwerkende kracht per 1 maart 2020. Onderstaand een aantal punten uit de NOW-regeling:

• Het aanvraagproces van de NOW is simpeler dan die van de regeling omtrent werktijdverkorting.
• Er moet sprake zijn van minstens 20% omzetverlies.
• Bij een omzetdaling van tenminste 20% ontvangt de werkgever een tegemoetkoming in de loonkosten. Deze tegemoetkoming is maximaal 90% en wordt bepaald naar rato van de omzetdaling;
• De NOW-regeling geldt ook voor werkgevers die werknemers in dienst hebben met flexibele en nulurencontracten;
• Alle voorwaarden die gelden voor reguliere werkgevers, gelden ook voor payroll- en uitzendwerkgevers;
• Na afloop van de NOW-regeling zal een definitieve berekening plaatsvinden. Mochten de omzetverliezen achteraf groter blijken dan was verwacht, dan volgt een nabetaling.

Hulp nodig?

Heb je nog andere arbeidsrechtelijke vragen over het coronavirus? Twijfel dan niet om contact op te nemen met een van onze specialisten. Wij helpen je graag verder!