De toekenning van een betalingsregeling hangt af van verschillende factoren, waaronder je financiële situatie, het type schuld en de schuldeiser. Over het algemeen moet je aantonen dat je momenteel niet in staat bent om het volledige bedrag in één keer te betalen, maar wel kunt voldoen aan gespreide betalingen. Bij instanties zoals de Belastingdienst wordt gekeken naar je inkomsten, uitgaven en betalingscapaciteit. Ook je betalingshistorie en de reden van je betalingsproblemen spelen een belangrijke rol bij de beoordeling van je aanvraag.
Wanneer heb je recht op een betalingsregeling?
Je hebt in principe recht op een betalingsregeling wanneer je kunt aantonen dat je tijdelijk niet in staat bent om je schulden volledig en direct te betalen, maar wel in termijnen kunt afbetalen. Dit recht is echter niet absoluut en verschilt per schuldeiser.
Bij de betalingsregeling met de belastingdienst geldt bijvoorbeeld dat je moet kunnen aantonen dat je betalingsproblemen van tijdelijke aard zijn. Als je een belastingschuld hebt onder de €20.000 en deze binnen 12 maanden kunt afbetalen, heb je een grotere kans op goedkeuring.
Voor private schuldeisers zoals banken of verhuurders gelden andere voorwaarden. Zij zijn niet wettelijk verplicht om een betalingsregeling aan te bieden, maar doen dit vaak wel om uiteindelijk meer van de schuld terug te krijgen dan bij een faillissement.
De volgende basiscriteria bepalen meestal of je in aanmerking komt:
- Je kunt aantonen dat je tijdelijk in financiële problemen zit
- Je hebt een stabiel inkomen om de termijnbetalingen te kunnen doen
- Je hebt een realistisch voorstel voor de betalingsregeling
- Je hebt in het verleden eventuele eerdere betalingsregelingen correct nageleefd
Welke financiële criteria worden gebruikt bij de beoordeling?
Bij de beoordeling van je aanvraag voor een betalingsregeling wordt gekeken naar je volledige financiële situatie om je betalingscapaciteit te bepalen. Dit is het bedrag dat je maandelijks kunt missen voor het afbetalen van schulden.
De belangrijkste financiële criteria zijn:
- Inkomsten: Alle bronnen van inkomen worden meegenomen, inclusief salaris, uitkeringen, toeslagen en eventuele neveninkomsten.
- Vaste lasten: Huur/hypotheek, energie, verzekeringen, zorgkosten en andere noodzakelijke uitgaven worden in kaart gebracht.
- Bestedingsruimte: Het verschil tussen je inkomsten en noodzakelijke uitgaven bepaalt hoeveel je kunt afbetalen.
- Vermogen: Bezittingen zoals spaargeld, beleggingen of een tweede woning kunnen invloed hebben op de beoordeling.
- Andere schulden: Bestaande schulden en lopende betalingsregelingen worden meegewogen.
De Belastingdienst hanteert bijvoorbeeld de zogenaamde ‘leefgeldnorm’, waarbij je voldoende geld moet overhouden voor je levensonderhoud. Voor andere instanties zoals het CJIB (Centraal Justitieel Incassobureau) gelden vergelijkbare normen.
Het is belangrijk om een realistische inschatting te maken van je financiële situatie. Een te optimistische voorstelling kan leiden tot een betalingsregeling die je uiteindelijk niet kunt nakomen.
Hoe werkt het aanvraagproces voor een betalingsregeling?
Het aanvraagproces voor een betalingsregeling verloopt meestal volgens een vast patroon, hoewel de exacte stappen per schuldeiser kunnen verschillen. Hieronder vind je een algemene procedure:
- Contact opnemen met de schuldeiser, bij voorkeur voordat de betalingstermijn verloopt
- Een formeel verzoek indienen, schriftelijk of via een speciaal formulier
- Financiële gegevens verzamelen en overleggen als bewijs
- Een voorstel doen voor de betalingsregeling
- Wachten op beoordeling en besluit
- Bij goedkeuring: bevestiging ontvangen en starten met betalingen
Voor de Belastingdienst kun je bijvoorbeeld online een betalingsregeling aanvragen via Mijn Belastingdienst of telefonisch. Bij het CJIB kun je dit doen via de website of telefonisch. Voor private schuldeisers is het vaak het beste om een brief of e-mail te sturen met je verzoek.
Zorg dat je de volgende documenten bij de hand hebt:
- Recente loonstroken of uitkeringsspecificaties
- Bankafschriften van de afgelopen maanden
- Overzicht van je vaste lasten
- Eventuele bewijzen van bijzondere omstandigheden
- Overzicht van andere schulden en betalingsverplichtingen
Reageer altijd snel op verzoeken om aanvullende informatie om vertraging te voorkomen.
Welke bijzondere omstandigheden kunnen je kansen vergroten?
Bepaalde bijzondere omstandigheden kunnen je kansen op een betalingsregeling aanzienlijk vergroten. Schuldeisers en instanties houden vaak rekening met situaties die buiten je directe controle liggen en tijdelijk van aard zijn.
Omstandigheden die meestal als verzachtend worden beschouwd:
- Medische problemen die leiden tot hoge zorgkosten of tijdelijke arbeidsongeschiktheid
- Onverwacht ontslag of substantiële inkomensdaling
- Echtscheiding of verlies van partner
- Noodzakelijke grote uitgaven zoals een kapotte wasmachine of koelkast
- Slachtofferschap van een natuurramp, brand of diefstal
Het is belangrijk dat je deze omstandigheden goed documenteert. Denk aan een medische verklaring, ontslagbrief, echtscheidingspapieren of aangiftes. Deze bewijsstukken kunnen je aanvraag ondersteunen.
Soms kan hulp van een advocaat het verschil maken, vooral bij complexe situaties of wanneer eerdere aanvragen zijn afgewezen. Een juridisch adviseur kan je helpen om je situatie correct te presenteren en de juiste argumenten aan te dragen.
Wat gebeurt er als je aanvraag wordt afgewezen?
Als je aanvraag voor een betalingsregeling wordt afgewezen, heb je verschillende mogelijkheden om alsnog tot een oplossing te komen. Blijf vooral niet bij de pakken neerzitten.
Je kunt de volgende stappen overwegen:
- Vraag naar de specifieke reden voor afwijzing om je vervolgstappen te bepalen
- Dien een bezwaarschrift in tegen de beslissing (bij overheidsinstanties)
- Doe een nieuw, aangepast voorstel dat beter aansluit bij wat de schuldeiser verwacht
- Zoek professionele hulp bij een schuldhulpverlener, juridisch loket of advocaat
- Onderzoek alternatieve oplossingen zoals schuldhulpverlening via de gemeente
Bij de Belastingdienst kun je bijvoorbeeld binnen zes weken bezwaar maken tegen een afwijzing. Voor private schuldeisers kun je een hernieuwd verzoek indienen met aanvullende informatie of een aangepast voorstel.
In sommige gevallen kun je ook schuldhulpverlening via de gemeente aanvragen. Zij kunnen bemiddelen tussen jou en je schuldeisers en mogelijk een minnelijke schuldregeling treffen. Als laatste redmiddel bestaat de wettelijke schuldsanering (WSNP), maar dit heeft vergaande consequenties voor je financiële vrijheid.
Hoe bereid je je voor op het nakomen van een betalingsregeling?
Een betalingsregeling krijgen is één ding, maar deze ook succesvol nakomen is minstens zo belangrijk. Goede voorbereiding helpt je om de afspraken vol te houden en nieuwe problemen te voorkomen.
Effectieve strategieën voor het nakomen van je betalingsregeling:
- Maak een realistisch budget waarin de termijnbetalingen zijn opgenomen
- Stel automatische betalingen in om te voorkomen dat je een termijn vergeet
- Houd een financiële buffer aan voor onverwachte uitgaven
- Bewaar alle communicatie en betalingsbewijzen zorgvuldig
- Neem direct contact op met de schuldeiser als je voorziet dat je een termijn niet kunt betalen
Het is ook verstandig om regelmatig je budget te evalueren en aan te passen als je situatie verandert. Zo voorkom je dat je in de problemen komt met je betalingsregeling.
Als je moeite hebt met budgetteren, overweeg dan hulp van een budgetcoach of maak gebruik van gratis budgetteringstools online. De gemeente biedt vaak ook ondersteuning bij het op orde brengen van je financiën.
Wat zijn de belangrijkste punten om te onthouden?
Bij het aanvragen en nakomen van een betalingsregeling zijn enkele kernpunten cruciaal om in gedachten te houden:
- Wees proactief: Neem contact op vóórdat betalingstermijnen verlopen
- Wees eerlijk en transparant over je financiële situatie
- Verzamel alle relevante financiële documenten als onderbouwing
- Doe een realistisch voorstel dat je daadwerkelijk kunt nakomen
- Houd je strikt aan de gemaakte afspraken
- Communiceer direct bij (dreigende) problemen met het nakomen van de regeling
Een betalingsregeling is een tijdelijke oplossing voor een tijdelijk probleem. Het doel moet altijd zijn om je financiële situatie structureel te verbeteren, zodat je in de toekomst weer zelfstandig aan je verplichtingen kunt voldoen.
Iedere situatie is uniek en vraagt om een persoonlijke aanpak. Wat werkt voor de ene persoon, werkt mogelijk niet voor de andere. Bij complexe schuldensituaties of wanneer je er zelf niet uitkomt, is het verstandig om professioneel advies in te winnen. Neem gerust contact met ons op voor een persoonlijk adviesgesprek over jouw specifieke situatie.