Misschien ben je als werkgever er al eens mee in aanraking geweest; een werknemer met een verslaving. Statistisch komt alcoholmisbruik en -verslaving bij een op de twaalf werknemers voor. Deze werknemers verzuimen vaker, hun productiviteit en de kwaliteit van hun werk is lager en hun verslaving kan zelfs in bepaalde functies leiden tot bedrijfsongevallen. Genoeg redenen voor werkgevers om zich in te zetten om deze problematiek zoveel mogelijk te voorkomen.
Verslaving van werknemer reden tot ontslag?
In de ogen van menig werkgever is alcoholmisbruik ook reden om tot ontslag van deze werknemer over te gaan. Het is echter niet zo heel makkelijk om een verslaafde werknemer te ontslaan. Verslaving aan alcohol en drugs moet in het civiele arbeidsrecht te worden aangemerkt als een ziekte. Dat betekent dat er een loondoorbetalingsverplichting geldt en dat het opzegverbod tijdens ziekte van toepassing is.
Het belang van een alcohol en drugsbeleid binnen een bedrijf
Wanneer en onder welke voorwaarden kun je dan als werkgever wel naar de kantonrechter om ontbinding van de arbeidsovereenkomst te verzoeken? En wat kun je als werkgever doen om het risico van uitval (en schade) wegens alcohol- en drugsverslaving zo klein mogelijk te houden?
Bij het beantwoorden van deze vragen kan de STECR Werkwijzer ‘Verslaving en werk’ een rol spelen. In deze Werkwijzer krijgen werkgevers, bedrijfsartsen en verzekeringsartsen richtlijnen over hoe zij moeten omgaan met verslaafde werknemers. Kantonrechters en het UWV hechten waarde aan deze richtlijnen.
De Werkwijzer ‘Verslaving en werk’ benadrukt de noodzaak om een alcohol- en drugsbeleid te voeren waarin aandacht wordt besteed aan:
- preventie (voorlichting en training);
- de regels die gelden met betrekking tot het gebruik van alcohol- en drugs. Hieronder vallen ook regels over wanneer een werknemer een alcohol- en/of drugstest moet ondergaan, wie de test afneemt, wat voor test etc. (met inachtneming van het recht op privacy en lichamelijke integriteit van de werknemer). Aan het overtreden van deze regels kunnen sancties gekoppeld worden (berisping, schorsing, ontslag etc.);
- begeleiding van verslaafde werknemers en sancties in geval van onvoldoende meewerken aan aangeboden begeleiding.
Uit de jurisprudentie blijkt over het algemeen dat het beleid in ieder geval aan drie eisen moet voldoen. Er moet ten eerste sprake zijn van een volstrekt helder beleid. Ten tweede moet dit beleid bij de werknemer bekend zijn en ten derde moet bij de werknemer bekend zijn welke sancties er gelden bij overtreding.
Kortom, de Werkwijzer biedt bruikbare richtlijnen en tips voor werkgevers hoe om te gaan met verslaafde werknemers en het formuleren van een alcohol- drugbeleid, dat aansluit op de rechtspraak. De Werkwijzer is te verkrijgen via de website van STECR (www.stecr.nl).
Hulp nodig?
Heb jij te maken met een werknemer die kampt met een verslaving? Wil je weten wat je opties zijn? Als arbeidsrecht advocaat kan ik je hierbij goed helpen. Neem dus vooral contact met mij op.
Marco Fennema
Advocaat